Κατάλογο 20 ελεγχόμενων επιβλαβών οργανισμών καραντίνας, οι οποίο απειλούν καλλιέργειες και δασικά φυτά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έδωσε στην δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2019.

Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση, πρόκειται για οργανισμούς που χαρακτηρίζονται επιβλαβείς υψηλής προτεραιότητας, όπως το βακτήριο Xylella fastidiosa, το ιαπωνικό σκαθάρι, το ασιατικό κερασφόρο σκαθάρι, το βακτήριο που προκαλεί πρασίνισμα των εσπεριδοειδών και ο μύκητας της μελανής κηλίδωσης των εσπεριδοειδών, καθώς αυτοί έχουν τις σοβαρότερες οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις στο έδαφος της ΕΕ.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ξεκινήσουν εκστρατείες ενημέρωσης του κοινού, να αναλάβουν ετήσιες έρευνες αποτύπωσης, να καταρτίσουν σχέδια έκτακτης ανάγκης, να πραγματοποιήσουν ασκήσεις προσομοίωσης και να εκπονήσουν σχέδια δράσης για την εκρίζωση των οργανισμών αυτών.

Η επιλογή των επιβλαβών οργανισμών βασίζεται στην αξιολόγηση που διενεργήθηκε από το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής και την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων και κατά την οποία ελήφθη υπόψη η πιθανότητα εξάπλωσης, η πιθανότητα εγκατάστασης και οι συνέπειες των επιβλαβών οργανισμών για την Ένωση. Ελήφθησαν επίσης υπόψη οι απόψεις μιας ειδικής ομάδας εμπειρογνωμόνων και τα σχόλια του κοινού μέσω της διαδικτυακής πύλης για τη βελτίωση της νομοθεσίας.

Η νέα μεθοδολογία έδειξε, για παράδειγμα, ότι το βακτήριο Xylella fastidiosa, ο επιβλαβής οργανισμός που έχει τις μεγαλύτερες επιπτώσεις στις γεωργικές καλλιέργειες, συμπεριλαμβανομένων των φρούτων, θα προκαλούσε ετήσιες απώλειες παραγωγής ύψους 5,5 δισ. ευρώ, καθώς θα επηρέαζε το 70 % της αξίας παραγωγής από τα γηραιότερα ελαιόδενδρα (άνω των 30 ετών) και το 35 % της αξίας παραγωγής από τα νεότερα, αν εξαπλωνόταν σε ολόκληρη την ΕΕ.

Εκτός από τις άμεσες επιπτώσεις στην παραγωγή, οι επιβλαβείς οργανισμοί έχουν σημαντικές έμμεσες επιπτώσεις σε μια ολόκληρη σειρά συναφών οικονομικών τομέων. Για παράδειγμα, εάν το ασιατικό κερασφόρο σκαθάρι (Anoplophora glabripennis) εξαπλωνόταν σε ολόκληρη την ΕΕ, θα μπορούσε να προκαλέσει άμεσα την καταστροφή του 5% των αναπτυσσόμενων δέντρων πολλών δασικών ειδών της ΕΕ, όπως είναι η σκλήθρα, η μελιά, η οξιά, η σημύδα, η φτελιά, το σφενδάμι και ο πλάτανος. Η αξία των δέντρων αυτών αποτιμάται σε 24 δισ. ευρώ και οι οικονομικές επιπτώσεις στον τομέα της δασοκομίας θα μπορούσαν να φθάσουν τα 50 δισ. ευρώ.

Για περισσότερες πληροφορίες ( στα αγγλικά):

ΓΔ SANTE: Υγεία των φυτών

Ιστοσελίδα του Κοινού Κέντρου Ερευνών για τις πιθανές επιπτώσεις των επιβλαβών οργανισμών προτεραιότητας

Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων